Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số.
Hiện nay, xu hướng chuyển đổi số giúp người dân được bình đẳng về cơ hội tiếp cận dịch vụ và các tiến bộ khoa học xã hội để nâng cao chất lượng cuộc sống do không bị rào cản bởi khoảng cách địa lý, thời gian. Từ đó, đẩy mạnh việc phát triển ba trụ cột kinh tế số, xã hội số và chính phủ số của đất nước. Với dân số 96 triệu người, là nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất nhì khu vực Châu Á, Việt Nam là quốc gia được đánh giá có tiềm năng rất lớn trong việc chuyển đổi số. Do vậy, chuyển đổi số là một trong những mục tiêu hàng đầu được chính phủ Việt nam đặc biệt quan tâm trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Với mục tiêu xây dựng Xã hội số, ngày 03/6/2022, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 749/QĐ-TTg về Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đặt ra mục tiêu trở thành quốc gia số, ổn định và thịnh vượng, tiên phong thử nghiệm các công nghệ và mô hình mới.
Để bắt nhịp với xu thế phát triển của thời đại, ngành BHXH Việt Nam trong những năm qua đã luôn tích cực chuyển đổi số với phương châm: Lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ. Ngành BHXH Việt Nam đã và đang tiếp tục đầu tư xây dựng, hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin của Ngành theo định hướng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số, tích hợp, tập trung cấp quốc gia, đảm bảo an toàn, an ninh thông tin, hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc tế, hướng tới khách hàng, với quy trình nghiệp vụ tự động hóa mức độ cao, được vận hành bởi nguồn nhân lực công nghệ thông tin chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu đảm bảo an sinh xã hội quốc gia, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn, toàn diện hơn trong lĩnh vực BHXH và BHYT.
Thực hiện các giao dịch trên Cổng dịch vụ công BHXH Việt Nam thuận tiện, tiết kiệm thời gian, công sức cho người dân
Thực hiện Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (sau đây gọi tắt là Đề án 06); Quyết định 749/QĐ-TTg, BHXH Việt Nam đã triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao và đạt được một số các kết quả nổi bật, cụ thể:
Kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm; Triển khai kỹ thuật đảm bảo từng bước sử dụng thẻ Căn cước công dân, ứng dụng Định danh điện tử quốc gia (VNEID) thay thế thẻ BHYT giấy để khám bệnh, chữa bệnh BHYT:
Tính đến hết tháng 9/2022, hệ thống của BHXH Việt Nam đã xác thực 51.814.634 thông tin nhân khẩu có trong CSDL quốc gia về bảo hiểm với CSDL quốc gia về dân cư. Cung cấp, chia sẻ trên 60.671.408 lượt bản ghi thông tin BHXH, BHYT cho CSDL quốc gia về dân cư. Thực hiện điều chỉnh, nâng cấp phần mềm phục vụ tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng CCCD gắn chíp phục vụ làm thủ tục KCB BHYT; đồng bộ số CCCD từ CSDL quốc gia về dân cư với dữ liệu người tham gia BHYT do BHXH Việt Nam quản lý. Đến hết tháng 9/2022, toàn quốc đã có 11.521 cơ sở KCB BHYT thực hiện tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng CCCD gắn chíp phục vụ KCB BHYT (chiếm khoảng 90% tổng số cơ sở KCB BHYT trên toàn quốc) với 2.978.985 lượt tra cứu.
Ứng dụng Bảo hiểm xã hội số giúp người dân thuận tiện hơn khi đi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế
Tích hợp tính giảm trừ mức đóng trong gia hạn thẻ BHYT theo hộ gia đình:
Thực hiện tái cấu trúc một số quy trình nghiệp vụ và cung cấp DVC Gia hạn thẻ BHYT theo hộ gia đình có giảm trừ mức đóng trên Cổng DVC BHXH Việt Nam, tích hợp trên Cổng DVC quốc gia. Tính đến hết tháng 9/2022, đã có 262 lượt gia hạn thẻ BHYT theo hộ gia đình có giảm trừ mức đóng được hệ thống của BHXH Việt Nam tiếp nhận và giải quyết.
Liên thông đăng ký khai sinh - đăng ký thường trú - cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi; Liên thông đăng ký khai tử - Xóa đăng ký thường trú - Trợ cấp mai táng phí:
Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để tham gia hoàn thiện quy trình, hoàn thiện tài liệu kỹ thuật xây dựng phần mềm liên thông và đã tham gia ý kiến vào tài liệu kỹ thuật, cung cấp các API theo yêu cầu của Bộ Công an.
Giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp:
Tích hợp thành công DVC “Giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp” trên Cổng DVC Quốc gia. Đến hết tháng 9/2022, BHXH Việt Nam đã tiếp nhận từ Cổng DVC quốc gia để xác nhận và trả quá trình đóng BHTN cho 24.975 trường hợp phục vụ giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp cho người lao động.
Triển khai ứng dụng công nghệ xác thực sinh trắc dự trên thông tin sinh trắc được tích hợp trên CCCD gắn chíp và trên dữ liệu của CSDL quốc gia về dân cư:
Phối hợp với Bộ Công an triển khai các công nghệ xác thực sinh trắc dựa trên thông tin sinh trắc được tích hợp trên CCCD gắn chíp và trên dữ liệu của CSDL Quốc gia về dân cư để hạn chế và ngăn chặn trục lợi khi đóng, hưởng các chế độ BHXH, BHYT, BHTN. Ký thỏa thuận bảo mật thông tin với đơn vị đầu mối của Bộ Công an; nghiên cứu các tài liệu kỹ thuật để tích hợp công nghệ xác thực sinh trắc vào các Hệ thống của BHXH Việt Nam.
Triển khai tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến:
Hoàn thành cung cấp 100% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 cho tất cả các thủ tục hành chính của Ngành, tích hợp, cung cấp 20 DVC thuộc 14 TTHC của BHXH Việt Nam trên Cổng DVC Quốc gia, 07 DVC trên ứng dụng VssID. Tất cả các thủ tục hành chính của Ngành đều được thực hiện trên không gian số. Mỗi năm, Hệ thống Giao dịch BHXH điện tử tiếp nhận và xử lý gần 100 triệu lượt hồ sơ (chưa tính số lượng hồ sơ tiếp nhận và xử lý trên hệ thống thông tin giám định BHYT trung bình mỗi năm khoảng 170 triệu hồ sơ). Trong 9 tháng đầu năm 2022, toàn Ngành đã tiếp nhận và xử lý 70.368.913 hồ sơ giao dịch điện tử.
Ứng dụng VssID góp phần công khai, minh bạch thông tin về quá trình tham gia và thụ hưởng các chế độ, chính sách BHXH, BHYT.
Từ những nền tảng đã đạt được, lãnh đạo BHXH Việt Nam đã đề ra kế hoạch triển khai công tác chuyển đổi số của ngành theo Quyết định số 942/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Mục tiêu chung được đặt ra của ngành là nhanh chóng hoàn thiện CSDL quốc gia về bảo hiểm để có dữ liệu nguồn đẩy mạnh thực hiện các tiện ích, DVC trên ứng dụng VssID, triển khai trí tuệ nhân tạo trong quản lý và phục vụ người tham gia BHXH, BHYT, BHTN.
Theo đó, BHXH Việt Nam xác định, nâng cao công tác phục vụ, hỗ trợ người tham gia BHXH, BHYT, BHTN ngày càng tốt hơn qua việc chuyển đổi số với các mục tiêu: Tiếp tục tái cấu trúc lại thủ tục hành chính và DVC phù hợp với xu thế chuyển đổi số và tình hình CSDL của ngành; triển khai 100% DVC trên ứng dụng VssID; tối ưu hóa trải nghiệm người dùng trên ứng dụng và Cổng DVC của Ngành; số hoá đầy đủ kết quả giải quyết thủ tục hành chính; tiếp tục mở rộng danh mục dữ liệu mở để phát triển Chính phủ số; tiếp tục hoàn thiện Cổng DVC theo kiến trúc Chính phủ điện tử mới; nghiên cứu mở tổng đài tư vấn, hỗ trợ 24/7; nâng cấp, mở rộng khả năng chỉ đạo, điều hành; tiếp tục nghiên cứu ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong phân tích, xử lý dữ liệu; triển khai hệ thống quản lý rủi ro của Ngành…
Với các mục tiêu trên, toàn ngành BHXH Việt Nam quyết tâm thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ và toàn diện, lấy người tham gia, thụ hưởng chế độ, chính sách BHXH, BHYT làm trung tâm; hình thành ngành BHXH Việt Nam số, với nguồn nhân lực số chất lượng cao; thử nghiệm và áp dụng các công nghệ mới như Blockchain, Big Data, AI... để mang lại hiệu quả trong quản lý, nâng cao chất lượng phục vụ, mang lại lợi ích cho toàn xã hội, góp phần thực hiện mục tiêu chuyển đổi số quốc gia./.
Hoàng Thùy
